Secamone afzelii, een plant met Afrikaanse geneeskracht

Latijnse naam: Secamone afzelii

Deze geneesplant is onderdeel van de botanische familie Asclepiadaceae. In Ghana is de naam Ahaban kroratima. De hele plant wordt door Ghanese kruidenartsen voorgeschreven zere, ontstoken keel en oedeem. De bladeren dienen als basis voor een purgeermiddel. De latex wordt gebruikt om het bloed te zuiveren. In Ghana wordt de wortel van deze geneeskrachtige struik gebruikt als afrodisiacum en om slijm los te maken.

Traditioneel gebruik Secamone afzelii

De plant wordt in andere delen van Afrika gebruikt bij maagproblemen, diabetes, kolieken, dysenterie en nierproblemen.

De hele plant wordt samen met rijst gekookt wat dient als purgeermiddel voor kinderen.

Het afkooksel van de hele plant wordt voorgeschreven bij hoest, catarre en als middel dat de doorstroming van gal stimuleert.

Voor een gonorroebehandeling wordt de hele plant fijngemaakt en gemengd met palmnoten en palmolie.

In Ghana, Nigeria en Sierra Leone worden de bladeren ingenomen als een infusie, laxeermiddel, anti- krampmiddel, pijnstiller en voor de behandeling van kolieken. Het is een traditioneel medicijn bij diarree, urinewegproblemen en seksueel overdraagbare aandoeningen.

De latex van de bladeren wordt gebruikt als kompres om wonden, huidontstekingen en borstabcessen te genezen.

Gemalen lommerrijke twijgen in Shea Boter wordt uitwendig aangebracht om neusinfecties en luchtweginfecties bij kinderen te behandelen.

Geografische distributie van Secamone afzelii

Bewezen medicinale werkingen Secamone afzelii

Hoewel er in de tweede decade van het derde millennium steeds vaker planten worden onderzocht op medicinale werkingen is deze kruipplant nog niet veel onder de loep genomen door wetenschappers.

Men heeft al wel de volgende medicinale werkingen in kaart gebracht:

Antioxidant,
Ontstekingsremmend.
Wondhelend,
Antibacterieel,
Antifungaal, antischimmel
Antimicrobieel.

Foto serie Secamone afzelii

Secamone afzelii tegen huidwonden

Onderzoekers uit Ghana zien in 2014 dat Secamone afzelii ontstekingsremmende werking heeft.

Dat geeft de traditionele inzet van deze plant bij allerlei infectieziekten een eerste rationele onderbouwing.

Bij huidwonden bijvoorbeeld is het van belang dat ontstekingen worden geremd zodat de huid rustig kan herstellen en nieuwe huidlagen en bloedvaten kan aanmaken.

Het blijkt dat Secamone afzelii het helen van wonden waarschijnlijk stimuleert.

Het woord 'waarschijnlijk' wordt erbij gezegd omdat er wel meer onderzoek dient te komen om dit met 100% zekerheid te stellen.

Inhoudsstoffen Secamone afzelii

Omdat de plant nog niet uitgebreid is onderzocht, weet men ook niet exact welke farmacologisch interessante stoffen in schuilen. Men heeft al wel gezien dat het tanninen, fenolzuren, coumarinen, saponinen, anthocyaninen en aglyconen bevat. Ook bevat het alfa tocoferol, wat de wetenschappelijke naam is voor vitamine E.

De bladeren bevatten een hoge concentratie anthocyaninen, en dat zou wel eens de reden kunnen zijn voor de sterke ontstekingsremmende werking van deze plant. Maar alfa tocoferol draagt daar zeker ook aan bij.

Overigens is tocoferol dan wel gelijk aan vitamine E, maar het is ook een aglycone, een stof die vrij kot als glycosiden uiteen vallen. Inderdaad, dat betekent dat Secamone afzelii ook over glycosiden beschikt als medicinale fytocomponent.

Al met al concluderen onderzoekers uit Ivoorkust dat er veel flavonoïden met antioxidantwerking in het blad zitten. Daarnaast bevat het volgens onderzoekers uit hun buurland Ghana ook fenolzuren met antioxidantwerking.

Weer een ander onderzoek meldt de aanwezigheid van triterpenoïden, diterpenoïden en koffiezuurderivaten, wat alledrie ook stoffengroepen met medicinale werkingen zijn.

Secamone afzelii stimuleert aanmaak borstvoeding

Onderzoekers van de universiteit van Abidjan zien dat Secamone afzelii een stimulerende werking heeft op de moedermelkproductie.

Er zitten veel prolactinen in, de wetenschappelijke term voor borstvoedingstimulerende stoppen.

Die zorgen ervoor dat deze plant als lactogeen, moedermelkproductieondersteunend, kan worden beschouwd.

In Afrika gebruikt men volop de moederborst om babies de eerste maanden voeding te geven.

Moedermelk bevat veel gezonde stoffen voor het afweersysteem, en veel belangrijke voedingsstoffen voor het kind. Het geven van gezonde borstvoeding op jonge leeftijd is belangrijk voor een gezonde populatie.

Door slapeloosheid, stress, verminderde voedingskwaliteit, maar ook sociale factors wordt er steeds minder borstvoeding gegeven in Afrika, en produceren moeders ook minder moedermelk.

Secamone afzelii is een traditioneel middel in Ivoorkust ter stimulans van de moedermelkproductie.

Overigens heeft elk land zo zijn eigen planten om de moedermelkproducte te stimuleren. In de Noord-Afrikaanse regio is alfalfa en fenegriek een geliefd middel daarvoor.

De onderzoekers gaven een extract van het kruid Secamone afzelii aan vrouwelijke ratten en die gingen daarna ook eer melk produceren.

Foto: http://www.westafricanplants.senckenberg.de

Standaard voor geneesplanten

Een onderzoek ziet dat er enig onderzoek is gedaan naar deze plant maar relatief weinig, terwijl de plant in Afrika volop wordt gebruikt in de traditionele geneeskunde.

Men wilt een standaard maken voor het identificeren, verzamelen en verwerken van de plant, zodat het meer efficiënt kan worden gebruikt door kruidenartsen.

Dit fytochemisch profiel heeft tegelijk als doel andere onderzoekers naar deze plant van allerlei numerieke data te voorzien. Verder heeft men als doel dat de plant wordt opgenomen in een toekomstige uitgave van de Nigeriaanse pharmacopoeia, een officieel erkende, nationale verzameling van gebruikte geneesplanten.

In het onderzoek wordt eveneens meegenomen dat de plant wetenschappelijk is onderzocht op enkele medicinale werkingen.

Het is ontstekingsremmend en werkt als antioxidant doordat het flavonoïden, triterpenoïden, diterpenoïden en koffiezuurderivaten bevat.

Daarnaast bezit deze geneesplant antibacteriële en antifungale eigenschappen, wat in de wetenschap als extra indicatie wordt gezien voor de bevestiging van medicinale werkingen van een plant.

Bronnen bij artikel Secamone afzelii

Kaartje geografische verspreiding: Thomas Dijkman
Foto's: http://www.westafricanplants.senckenberg.de
Informatie is deels afkomstig uit interviews
Wetenschappelijke informatie komt uit onderstaande downloadbare bronnen:
1
2
3