De voordelen van natuurlijk calcium

en de nadelen van synthetisch calcium

Van alle mineralen komt calcium het meest voor in ons lichaam. Calcium speelt in vele lichaamsprocessen een rol. We denken bij calcium gelijk aan de botopbouw, maar dat is slechts één functie. Calcium speelt ook een rol bij de spieropbouw en het glycogeenmetabolisme. Calcium bepaalt verder de juiste prikkels voor het spier- en zenuwstelsel, normale hartfunctie, hormonale secretie, bloedstolling, celmembraandoorlaatbaarheid en activering van verschillende enzymen.

Er is een groot verschil in gezondheid tussen synthetisch calcium en natuurlijk calcium.

Boerenkool is een ware calciumkampioen

Relatie tussen calciumtekort en obesitas

Mensen die te weinig calcium binnenkrijgen, lopen een verhoogd risico op obesitas. Dat blijkt uit allerlei recente onderzoeken. Deze kennis is relatief nieuw in de wetenschap. Onder andere uit een onderzoek op 7000 vrouwen blijkt dat hoe minder calcium er wordt ingenomen, hoe hoger het risico is op toename in lichaamsvet.

Ook blijkt uit studies dat kinderen met overgewicht relatief weinig calciumhoudende producten innemen.

Het lijkt er sterk op dat voor het verteren van suiker veel calcium nodig is. In rietsuikermolasse, de stroop die overblijft uit het productieproces van suiker, zit meer calcium dan in welke groente dan ook.

Dat geeft al aan dat in de natuur suiker gepaard gaat met calcium.

Zijn het de enzymen?

Onderzoekers tasten nog enigszins in het duister wat het biomechanisme is achter het feit dat mensen met obesitas relatief weinig calcium binnen krijgen.

Grapefruit bevat meer calcium dan veel ander fruit

Het zou te maken kunnen hebben met het feit dat calcium nodig is om enzymen in ons lichaam aan te maken, maar dat moet nog uitonderzocht worden. Het kan ook met insuline-aanmaak te maken hebben, of met een combinatie van deze beide.

Of zijn het de hormonen?

Daarnaast speelt calcium ook een rol als mediator bij het aanmaken van insuline. Wanneer er te weinig insuline wordt aangemaakt in het lichaam, dan is er sprake van verhoogd risico op obesitas.

Insuline is een hormoon, en het is bekend dat naast te weinig calcium uit voeding binnen krijgen, een andere oorzaak van calciumtekort een verstoring is in de hormoonhuishouding.

Ons lichaam is normaal gesproken in staat om zelf calcium aan te maken uit andere stoffen, maar bij een verstoring in de hormoonbalans kan die functie niet goed meer worden uitgevoerd.

In welke groenten zit veel calcium?

Groenten die veel calcium bevatten zijn rabarber, rucola, boerenkool, mosterdblad, bleekselderij, kelp, okra, spinazie, koolrabi en paksoi. Als je deze groenten vaak eet kan je bijna geen calciumtekort krijgen. Snijbiet, venkel, groene boontjes, spruitjes, lente-ui, uien, pompoen en zoete aardappel bevatten ook nog aardige hoeveelheden calcium.

In welke overige voeding zit veel calcium?

Wat noten en zaden betreft zit er erg veel calcium in lijnzaad, paranoten, maanzaad, sesamzaad en amandelen. Ook witte bonen, kidneybonen en amarant bevatten veel calcium. Fruit bevat over het algemeen niet zeer veel calcium, behalve gedroogde vijgen. Andere fruitsoorten met redelijke hoeveelheden calcium zijn papaja, zwarte bessen, sinaasappels, grapefruit en moerbeien.

Okra is een goede calciumbron

Melk en melkproducten als calciumbron

Melk en melkproducten zoals yoghurt en kaas zijn nog altijd de beste bron van calcium. Wetenschappers zien echter dat mensen steeds minder melkproducten eten. Dat heeft allerlei redenen.

Fabrieksmelk is enorm achteruit gegaan in smaak en voedingswaarde. Koemelk wordt daarnaast steeds minder populair gemaakt, onder andere door acties van dierenorganisaties. Wanneer we ons voedselpatroon veranderen moeten we eigenlijk heel bewust op zoek naar alternatieven gaan.

Verder lijkt consumptie van geraffineerde suiker een negatief effect te hebben op de calciumhuishouding. Alle door de industrie bewerkte producten bevatten minder voedingsstoffen dan verse producten.

En we eten steeds meer wat de industrie ons voorschotelt. Het wordt steeds minder populair om zelf calciumrijk voedsel te maken, zoals een champignonsoep met room, een toetje met kwark, of een salade met fetakaas.

Melk werd industriëler

Een groot probleem is vooral dat de melk zelf steeds industriëler wordt. Wat we nu melk noemen zou 100 jaar geleden niet worden geaccepteerd als drinkbaar geheel.

Melk zelf is enorm achteruit gegaan in smaak en voedingsstoffen. Rauwe melk wat onbewerkt uit een koe komt is een stuk gezonder, maar in feite is alle melk uit de supermarkt geraffineerde melk. Met geraffineerd wordt hier niet 'verfijnd' bedoeld, maar een 'door industriële bewerkingen verarmd product'.

Door deze raffinage en toevoeging van synthetisch calcium worden de gevaren van melk steeds groter. Je kunt echter nog redelijk goede biodynamische melk kopen bij de biowinkel.

Wat we zouden kunnen doen is om naar een biologische winkel te gaan om een ouderwetse fles yoghurt of melk te kopen.

Sommige boeren hebben een vergunning om rauwe melk te verkopen, maar die moet je dan zelf in je eigen omgeving opzoeken.

Diashow van enkele calciumbronnen

Te veel calcium maakt botten broos

Calcitriol is een soort calcium, en een stof die wordt toegevoegd aan producten zodat er meer calcium in zou zitten. Echter, we kunnen ook te veel calcium binnenkrijgen.

Ons lichaam streeft op allerlei vlakken naar een balans, een homeostase. Wanneer de calciumbalans doorslaat naar een teveel aan calcium, dan reguleert het lichaam die balans zelf door calcium uit de botten te onttrekken.

Wanneer we steeds maar meer calcium innemen, en het balansmechanisme werkt niet meer goed, dan komt er te veel calcium in de botten. Botten zijn niet alleen hard; ze horen ook een beetje flexibel te zijn. Wanneer ze ziet flexibel genoeg zijn, door een teveel aan calcium, dus doordat ze te hard zijn, dan zijn ze in feite brozer.

Dan kunnen botten sneller breken bij een valpartij.

De ziekte waarbij calcium de botten broos maakt wordt osteopetrosis genoemd. Dat zin te harde botten waardoor ze broos worden, en staat eigen in tegenstelling tot de ziekten osteoporose, poreuze botten.

Sinaasappel is een prima bron van calcium

Calciumgehalte is moeilijk te meten

Een probleem bij het meten van het calciumgehalte in het lichaam is het feit dat ongeveer 90% van de calcium in de botten zit.

De calcium die vrijelijk in het bloed stroomt, is niet representatief voor het totale calciumgehalte. We kunnen zo niet zien of de botten te veel of te weinig calcium bevatten.

Calcium als supplement is niet gezond

Spinazie bevat relatief veel calcium

Aan vele melksoorten is extra calcium toegevoegd, echter dat is een idee van rond de millenniumwisseling dat als experiment op de bevolking is uitgevoerd.

Dit calcium experiment heeft geleid tot meer osteoporose, meer gevallen van mensen met nierstenen, allerlei ziekten van het spijsverteringsstelsel en meer mensen met hartproblemen. Het heeft zelfs geleid tot meer mensen met botbreuken.

Deze feiten blijken allemaal uit wetenschappelijk onderzoek, maar zijn nog net altijd doorgedrongen bij beleidsmakers. Calcium is lang in de markt gezet als gezond supplement en het geloof hierin is moeilijk uit te bannen.

Uiteraard is het zo dat calciumtekort een rol spelen bij verschillende ziekten, zoals hartziekten, maar dat betekent niet dat synthetisch calcium aan melk toevoegen de oplossing is. Hier zijn meerdere redenen voor.

Synthetisch calcium is een andere stof dan natuurlijk calcium uit planten of melkproducten.
Ons lichaam behandelt synthetisch calcium anders dan natuurlijk calcium.
Een teveel aan calcium kan leiden tot het feit dat het lichaam calcium gaat afvoeren om de balans te herstellen.
Natuurlijk calcium wordt alleen opgenomen uit de darmen als het lichaam daar behoefte aan heeft.
Synthetisch calcium wordt geforceerd opgenomen door het lichaam.

Bronnen bij artikel over calcium

Foto's: Publiek domein via Wikimedia commons
Informatie is deels afkomstig uit interviews
Wetenschappelijke informatie komt uit onderstaande downloadbare bronnen:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

De voordelen van natuurlijk calcium