De geneeskracht van Caesalpinia bonducella

Botanische Latijnse naam: Caesalpinia bonducella

Foto Vinayaraj

Deze stekelige struik behoort in Ghana tot de meest verkochte of in het wild geplukte geneeskruiden. Het zaad wordt in Ghana traditioneel gebruikt bij huiduitslag, vooral bij baby's. Maar het kan bij veel meer ziekten worden ingezet, zoals kanker en diarree. Opvallend is dat de naam Caesalpinia bonducella door sommige wetenschappers wordt afgekort tot Caesalpinia bonduc.

De Engelse naam klinkt ietwat racistisch, de gray nicker bean. Op zich is dat niet zo verwonderlijk aangezien de Engelsen in al hun kolonies een vorm van apartheid hebben gesticht, Zuid-Afrika is daar slechts het meest bekende voorbeeld van. 

Ter vergelijking: in Nederland werkte men volgens historici veel meer samen met mensen in andere landen zoals Japan, Ghana, Indonesië Taiwan en Nieuw Guinea, terwijl de Engelsen gelijk een beleid van overheersing en racisme hebben geïnstalleerd. 

De Nederlanders hebben bijvoorbeeld verdragen afgesloten met Indianen in Noord-Amerika en bewoners van Goudkust, wat nu Ghana is, terwijl Engeland direct een gebied claimde en vervolgens de mensen die erop woonden. Dat is een totaal andere manier van doen. 

Verspreding Caesalpinia bonducella. Deze boom is in bijna geheel de tropen aanwezig

Vele medicinale werkingen

Uit onderzoek blijkt dat Caesalpinia bonducella een goede anti-diarreewerking heeft.

Het onderzoek werd gepubliceerd in het magazine BMC Complementary and Alternative Medicne van BioMedCentral.

De onderzoekers, die uit Bangladesh komen, merken eerst op dat een reeks aan andere wetenschappers al diverse medicinale activiteiten van deze geneesplant aan het licht hebben gebracht.
De zaden, de wortel en de bladeren hebben allemaal andere, hoewel deels overlappende, medicinale eigenschappen.

De bladeren hebben de volgende medicinale eigenschappen: 

1. Ontwormend,
   
2. Ontstekingsremmend,
   
3. Pijnstillend,
   
4. Koortsonderdrukkend, tegen koorts,
   
5. Rustgevend voor het centrale zenuwstelsel,
   
6. Uitzaaiing van kankerremmend, tegen kanker,
   
7. Tumoronderdrukkend,
   
8. Antipsoriasis,
   
9. Beschermend voor de lever, 
   
10. Antioxidant
    
11. Anti-astmatisch. tegen astma,
    

Zaden, foto door: Vinayaraj

Dodelijk voor muggenlarven

Verder is de plant dodelijk voor muggenlarven, wat ook een goede reden kan zijn om hem in een tropische tuin te zetten, want malaria wordt overgedragen door parasieten die leven in muggen.

De bladeren zijn ook te verwerken tot een insectide-thee, die je kan toevoegen aan stilstaand water in een tropische tuin.

Traditioneel gebruik wordt ondersteund door wetenschap

De onderzoekers hebben in hun werk aangetoond dat de bladeren over een antikankerwerking, een werking tegen diarree en antibacteriële werking beschikken. 

Van veel geneesplanten is bekend dat ze over antibacteriële werking beschikken. Dat is voor onderzoekers belangrijk aangezien ze zien dat vele ziekten en infecties gepaard gaan met overgroei van bacteriën. 

Een antibacteriële werking is daardoor een goede indicatie van de medicinale effectiviteit van een plant.

De onderzoekers concluderen dat mede door hun onderzoek het traditionele gebruik van de geneesplant wordt ondersteund met bewijzen.

Gebladerte, genaakt door Vinayaraj

Een medicijn tegen angst

Angst hebben is niet iets normaals. Angst, overbezorgdheid en overmatige stress die gepaard gaat met bange gevoelens of paniek zijn ziektebeelden die kunnen leiden tot allerlei andere indicaties zoals fobie, compensatiegedrag middels verslavingen, hoge bloeddruk, en in het ernstigste geval een hartaanval of beroerte.

Een bekend geval van een persoon die angsten vertoont is een overbezorgde moeder, maar in feite kan iedereen slachtoffer worden van bovenmatige angst, zorg en vrees.

Er is nog geen goed werkend medicijn tegen angst, en onderzoekers zijn daarom blijvend op zoek naar medicijnen die angst kunnen wegnemen.
Het zaad van Caesalpinia bonducella is onderzocht op angstremmende werking. Zoals vaak wordt een onderzoek eerst op dieren uitgevoerd alvorens het op mensen wordt getest.

Er is een aantal testen voor ratten en muizen zoals een traplooptest en een telmethode, waarbij het neerbuigen van de kop wordt gemeten.

Uit deze testen blijkt dat het zaad inderdaad angstwerend is. Er werd bijvoorbeeld gezien dat muizen die het zaad toegediend hadden gekregen meer traptreden op durfden te lopen dat muizen die het zaad niet ingekregen hadden.
Het effect van het zaad werd vergeleken met het standaardmedicijn bij angst, diazepam. 

Het blijkt dat knaagdieren die diazepam kregen 20 traptreden opgaan, en dat bij toediening van de juiste hoeveelheid zaad van Ceasalpinia bonducella, er gemiddeld 19.5 treden werden beklommen. Het plantaardig middel werkt dus vrijwel net zo goed als het synthetische middel, maar dan zonder de hoge kostprijs, de tolerantie of verslaving, en allerlei andere uiterst vervelende bijwerkingen die optreden bij diazepam. Deze bijwerkingen staan opgeschreven in de bijsluiter.

Kruiden, de nieuwe standaard

Kruiden worden steeds vaker onderworpen aan standaardtesten voor synthetische medicijnen. Indiaas onderzoek meldt dat in de laatste jaren er groeiende belangstelling is voor medicijnen uit de Ayurveda, omdat deze meer kosteneffectief zijn, en minder bijwerkingen hebben dan farmaceutische middelen.

Om de acceptatie van kruidenmedicijnen nog groter te maken worden kruiden steeds vaker onderworpen aan standaardtests die ook voor synthetische medicijnen gelden. 

Op deze manier hebben de onderzoekers bijgedragen aan de standaardisatie van de geneesplant.

Pijnstillende planten

Uit het onderzoek met de titel 'Caesalpinia bonduc against pain and inflammation blijkt dat de schillen van de zaden van Caesalpinia bonducella ontstekingsremmende werking en pijnstillende werking hebben.

In de traditionele geneeskunde worden de zaden al lang gebruikt als pijnstillend middel, maar nu is dit gebruik door wetenschappers ondersteund en bevestigd.
Plantaardige pijnstillers hebben als voordeel dat ze een stuk minder bijwerkingen hebben dan synthetische pijnstillers uit de farmaceutische industrie.

Bloemen, gemaakt door Vinayaraj

Caesalpinia bonducella tegen diabetes

In een onderzoek naar 30 planten die diabetes kunnen genezen werd ook Caesalpinia opgenomen. De onderzoekers zien dat het zaad een verlagende werking heeft op de bloedsuikerspiegel.

De reden daarvoor is waarschijnlijk dat het zaad ervoor zorgt dat glucose uit het bloed minder snel wordt opgenomen. 

Door dit mechanisme moeten we eigenlijk spreken van een regulerende werking, in plaats van een verlagende werking. De suikerspiegel van het bloed kan dus nooit te laag worden. 

Onderzoekers zeggen: Leververgiftiging door medicijnen is een groot, wereldwijd gezondheidsprobleem.

Leverbeschermend Caesalpinia bonducella

Caesalpinia bonducella is goed voor de lever, zo blijkt uit een studie van het Journal of Clinical and Diagnostic Research in 2014.

Men onderzocht de leverbeschermende werking door aan proefdieren een gifstof te geven die de lever sterk aantast. De proefdieren waren in verschillende groepen ingedeeld.

Zowel de proefdieren die voorafgaande aan de gifstoftoediening een extract van Caesalpinia bonduc hadden gekregen, als de groep die erna pas een extract van deze geneesplant kreeg, blijkt een veel minder beschadigde lever te hebben.
Overigens is het interessant om te weten dat er geen officieel, synthetisch medicijn bestaat dat de lever stimuleert in werking.

Sterker nog, het is eigenlijk andersom: van vrijwel alle medicijnen is bekend dat ze de lever aantasten. In veel studies naar gezonde stoffen voor de lever wordt paracetamol gebruikt om de proefdieren en zieke lever te geven.

Maar waarom zelf met voorbeelden aankomen als de wetenschappers het doen? Veelzeggend is verkondigde stelling van de opening van het onderzoek:
“Drug-induced haepatoxicity is a major health issue worldwide.”, wat betekent:
“Leververgiftiging door medicijnen is een groot, wereldwijd gezondheidsprobleem.”
Dit soort uitspraken hoor je gezondheidswerkers zoals dokters en verpleegsters zelden doen, terwijl biochemici, wetenschappers en onderzoekers deze kennis alom bezitten.

Bloem, gemaakt door Vinayaraj

Ononderzochte familieleden Caesalpinia bonducella

Braziliaanse onderzoekers zien dat niet alleen de Caesalpinia bonducella een prima geneesplant is, maar dat de hele familie Caesalpiniaceae een uitermate geneeskrachtige familie is waarvan bij lange na niet alle medicinaal werkzame stoffen zijn omgezet in behandelmethoden. 

De familie kent maar liefst 500 unieke plantsoorten waarvan vele nog helemaal niet zijn onderzocht op medicinale activiteit.
De soorten die wel zijn onderzocht beschikken volgens de Brazilianen over een ruime hoeveelheid aan farmacologische werkingen.

De hier beschreven C. bonducella en hiervoor beschreven C. benthaminia behoren wel tot de onderzochte soorten, waarvan enkele werkingen wetenschappelijk zijn bewezen.

Bladeren, foto door Vinayaraj

Uterotonisch, dat bevalt goed

Indiase onderzoekers hebben geneesplanten onderzocht die de bevalling van een kind ondersteunen.

Hier zijn ook synthetische medicijnen voor, maar wat is de onderzoeksgroep opgevallen? Mensen, ook zij in stedelijke gebieden, geven steeds vaker de voorkeur aan plantaardige medicatie in plaats van dure synthetische medicijnen met allerlei bijwerkingen.
Caesalpinia bonducella is één van de 16 planten die de wetenschappers uit India hebben onderzocht. Men noemt deze planten uterotonisch, wat “baarmoederversterkend” betekent. De werking van de baarmoeder wordt verbeterd, waardoor ook een bevalling soepeler kan plaatsvinden.

Bronnen, links, downloads en referenties Caesalpinia bonducella

• Alle foto's zijn gemaakt door Vinayaraj. via Wikimedia Commons
• Kaartje met verspreiding is gemaakt door Thomas Dijkman
• Informatie komt uit interviews met mensen tijdens reizen, of uit onderstaande wetenschappelijke onderzoeken:
  

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10
• 11